To, że Chorwacja jest bardzo atrakcyjnym kierunkiem wakacyjnym, nie podlega absolutnie żadnej dyskusji. Kraj ten oferuje wszystko, o czym mógłby pomarzyć miłośnik dobrej pogody i niesamowitych widoków. Jednak prócz tego w Chorwacji znajdziemy miejsca unikatowe, które choć raz warto odwiedzić. Takim miejscem jest Hum uznawane za najmniejsze miasto świata. Jak zorganizować tam wycieczkę i na co szczególnie zwrócić uwagę?
Skorzystaj z Booking.com gdzie znajdziesz najlepsze hotele i apartamenty
Potrzebujesz samochodu podczas wakacji, zarezerwuj z Booking.com lub przez discovercars.com
Wyszukaj najlepsze Kempingi z Suncamp.pl
Promy zarezerwujesz z DirectFerries.com
Najlepsze oferty na bilety lotnicze znajdziesz tutaj
Ciebie to nic nie kosztuje, a ja pozyskam środki na następne artykuły. Z góry Ci dziękuję!
Hum – podstawowe informacje
Na świecie jest wiele unikatowych miejsc, które z jakiegoś powodu zwracają uwagę. Najczęściej swoją wyjątkową historią lub znaczeniem dla danego regionu. I tak właśnie jest w przypadku miasta Hum, zlokalizowanego w centralnej Istrii, ok. 14 km na wschód od Buzetu. Wyjątkowość tego miejsca polega przede wszystkim na tym, że uchodzi ono za najmniejsze miasto świata. Według danych z 2011 roku zamieszkuje je jedynie 30 osób i jest wpisane do Księgi Rekordów Guinessa.
Nie można też odmówić wyjątkowego uroku miasteczku Hum, które znajduje się na wzgórzu wśród lasów. Odwiedzającym turystom może zapewnić przede wszystkim wyjątkową ciszę i spokój, oraz poczucie odcięcia się od codziennego zgiełku. Zabudowa Hum jest typowo średniowieczna, wszystkie budynki są tam zabytkowe. Dzięki umiejętnym renowacjom i licznym odbudowom zachowały swoją pierwotną postać. I mimo że nie ma tam zbyt wiele rzeczy do zobaczenia ani zwiedzenia, to odwiedzić Hum zdecydowanie warto, choćby dla samej ciszy i spokoju wśród natury. Miejsce to zdecydowanie powinno znajdować się na liście punktów obowiązkowych do odwiedzenia dla osób odwiedzających Istrię.
Czemu warto odwiedzić Hum – wyjątkowa historia i znaczenie
Pierwsze wzmianki na temat Hum pojawiają się w historycznych zapisach już ok. 1102 roku, kiedy miasto nosiło jeszcze nazwę Cholm. Natomiast najstarszym zabytkiem na jego terenie jest XVI-wieczna dzwonnica z punktem widokowym. Obecnie turyści mogą tam podziwiać piękne widoki na okolicę. Co warto podkreślić, Hum pełnił niezwykle istotną rolę w średniowieczu. Mianowicie stanowił ośrodek piśmienniczy, gdzie tworzono teksty pisane głagolicą – pierwszym słowiańskim alfabetem. W bramie miejskiej miasteczka znajdują się repliki tablic z tekstami pisanymi głagolicą, które można podziwiać do dziś. Ślady tego alfabetu odnajdziemy również w innych częściach miasteczka i namierzymy je raczej bez trudu podczas wizyty.
Co ciekawe, to najmniejsze miasto świata ma współcześnie pewną ważną rolę, a mianowicie bierze udział w wyborach Župana podczas corocznie organizowanego festynu w czerwcu. Mieszkańcy Hum i okolicznych wiosek wybierają 11 sędziów, a spośród nich wybierani są „gubernatorzy” powiatu. Po zakończeniu wyborów odbywa się biesiada, podczas której serwuje się lokalne pyszności i spożywa się wino ze świeżo otwartej beczki. Hum to niewielkie miasteczko, w którym nie dzieje się zbyt wiele na co dzień, jednak widać bardzo wyraźnie, że mimo tego aktywnie uczestniczy w życiu publicznym i ma duże znaczenie dla społeczeństwa.
Co zwiedzić w Hum – najważniejsze miejsca
Hum to najmniejsze miasto świata nie tylko z uwagi na liczbę mieszkańców, ale również ilość budynków i zabudowę. Na jego powierzchni znajduje się zaledwie kilkanaście budynków o przeznaczeniu komercyjnym i mieszkalnym. Najważniejszym miejscem w mieście jest Kościół Św. Hieronima zbudowany w XII wieku, gdzie podziwiać można przepiękne i unikatowe freski z czasów średniowiecznych. Na szczególną uwagę zasługuje również średniowieczna architektura budynków, która mimo upływu lat zachowała się w świetnym stanie dzięki licznym renowacjom mieszkańców i konserwatorów. Podczas podróży do Hum warto zwrócić uwagę na wyjątkowe obiekty po drodze. Mianowicie wzdłuż drogi prowadzącej od Roč do Hum ustawionych jest 11 rzeźb z głagolicą, z czego 10 to kamienne rzeźby znajdujące się na 7-kilometrowym odcinku, a 11 rzeźba to miedziana brama w Hum. Na rzeźbach przedstawiona jest historia Istrii, Chorwacji i Slawonii jako kolebki głagolicy.
Na terenie samego miasta natomiast jest jeszcze druga świątynia, zbudowana na początku XIX wieku pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny. Oba te obiekty sakralne stanowią ciekawe miejsca do odwiedzenia, jednak zamiast zwiedzać, warto poświęcić swój czas w Hum na wypoczynek i wyciszenie, bowiem to miejsce nadaje się do tego idealnie. Otoczone gęstymi lasami, z niesamowitym spokojem i stabilnym rytmem dnia pozwala się niebywale wyciszyć i odpocząć od codziennego zgiełku. Może to być naprawdę ciekawe doświadczenie w porównaniu z wizytą w największych kurortach turystycznych Chorwacji.
Atrakcje dla turystów w Hum – jak zagospodarować czas?
Miejsce unikatowe na skalę światową, jakim niewątpliwie jest Hum, warto odwiedzić w przeświadczeniu, że właściwie niewiele się tu dzieje. Prócz corocznego festynu w czerwcu, podczas którego wybierani są gubernatorzy powiatu, raczej brak tu większych wydarzeń kulturowych i atrakcji takich, na jakie można liczyć w większych kurortach turystycznych Chorwacji. Nie oznacza to jednak, że nie warto odwiedzać Hum chociaż na kilka godzin, a wręcz przeciwnie! Duże zbiory starożytnego alfabetu, o którym wspomniano już wcześniej, a także wyjątkowa, zabytkowa architektura to najważniejsze powody, dla których warto odwiedzić to miasto. Hum znajduje się w przepięknej, zalesionej i spokojnej okolicy i uchodzi za jedno z piękniejszych punktów widokowych z uwagi na wyżynne położenie.
Prócz tego w lokalnej gospodzie na terenie miasteczka można zapoznać lokalnych mieszkańców, którzy witają turystów bardzo życzliwie. Chętnie opowiadają też ciekawostki na temat tego wyjątkowego miejsca. Hum to miejsce, w którym raczej nie ma atrakcji na wielogodzinne zwiedzanie, ale z uwagi na unikatowość tej osady, a także przepiękne widoki, niewątpliwie warto tu zajrzeć.
Gdzie zjeść w Hum – restauracje i chorwacka kuchnia
Z uwagi na niewielkie rozmiary miasteczka Hum, na jego terenie znajduje się wyłącznie jedna gospoda o wdzięcznej nazwie Humska Konoba. Można tu spróbować naprawdę doskonałych specjałów kuchni chorwackiej. W głównej mierze opiera się ona na dziczyźnie oraz warzywach, ponieważ to właśnie najłatwiej jest zdobyć w tej okolicy. Spróbujemy tu pysznych serów i szynek przygotowywanych według lokalnych receptur, a także proste dania opierające się w dużej mierze np. na dziczyźnie, rybach oraz warzywach. Gospodę tę od lat prowadzi jedna z mieszkających w Hum rodzin, dlatego też częstymi gośćmi są głównie mieszkańcy miasteczka oraz turyści w sezonie.
W najbliższej okolicy Hum jest to jedyna restauracja, w której można posilić się podczas wizyty z uwagi na zalesione położenie miasteczka i znaczne oddalenie od większych osad. W okolicach Hum znajduje się kilka punktów usługowych oraz restauracji, jednak gospoda znajdująca się w Hum ma zdecydowanie największy urok. Warto właśnie tam udać się na posiłek w towarzystwie lokalnych mieszkańców.
Parkingi i transport w Hum – na co zwrócić uwagę?
Do samego miasteczka Hum dojedziemy jadąc trasą 44 od północy, łączącą okolice Umag z Opatiją. Na wschód od Buzet, na wysokości miasteczka Roc należy skręcić na południe na wąską, jednak dobrze oznakowaną drogę. Przez około 6 km będzie prowadzić dość kręta, prowadząca między lasami i małymi osadami (Forcici czy Brobici) droga w górę, gdzie znajduje się Hum. Najlepiej jest tam wybrać się własnym autem lub wypożyczyć je wcześniej, z uwagi na dość słabą komunikację miejską w tamtym terenie. Większość lokalnych mieszkańców porusza się własnymi pojazdami, a jako że turystów w tym konkretnie rejonie raczej nie ma zbyt wiele, komunikacja miejska jest niestety słabo zorganizowana i rozwinięta.
Po dojeździe do Hum można zostawić auto na dużym, utwardzonym parkingu znajdującym się tuż przy cmentarzu obok kościoła św. Hieronima. Drogi w Hum są dosyć wąskie i strome, jednak wyłożone płaskimi kamieniami, dlatego poruszanie się po nich nie powoduje trudności. Komunikacją miejską nie dojedziemy do samego Hum, konieczny jest transport samochodem albo piesza podróż.
Trekking – jakie trasy są najlepsze?
Samo miasteczko Hum to nie jedyna atrakcja, jaką możemy sobie zorganizować podczas wyjazdu w jego okolice. Tak jak już wcześniej wspomniano, Hum znajduje się na terenie mocno zalesionym, w którym wytyczone jest wiele szlaków spacerowych i trekkingowych. Dla miłośników aktywnego spędzania wolnego czasu z pewnością będzie to ciekawe rozwiązanie. Spacer lub trekking można zorganizować tak, by jego finał pozwolił nam dotrzeć właśnie do Hum. Najpopularniejsze są dwa szlaki – pierwszy z nich rozpoczyna się w Put Mirne, a wiedzie kolejno przez miejscowości Pengari, Kotli i Benčići, kończąc się w Hum, i wynosi około 12 km, które pokonać możemy średnio w około 4 godziny. Drugi szlak natomiast również wynosi 12 km i rozpoczyna się w Put Biske. Przejdziemy nim kolejno przez Sv.Križ, Cunj, Glistonija i Šćaveti, aż do samego Hum.
Szlaki te są raczej proste do pokonania, choć w pewnych momentach droga staje się nieco stroma. Warto dlatego przygotować się odpowiednio do podróży i założyć odpowiednie ubranie oraz buty. W upalne dni dobrze jest mieć również ze sobą własny prowiant i wodę, z uwagi na brak sklepów czy innych punktów usługowych gdzie można te rzeczy nabyć.
Pogoda i temperatura w ciągu roku w Hum
Hum znajduje się w zachodniej części kraju, gdzie klimat jest umiarkowanie ciepły. W ciągu roku temperatura waha się od -4°C do 26°C i rzadko spada poniżej -11°C lub przekracza 32°C. Najcieplej jest oczywiście wiosną i latem, gdzie w czerwcu, lipcu i sierpniu spodziewać się można prawdziwych upałów. Co prawda mocne zalesienie terenu wokół miasta powoduje lepszą cyrkulację powietrza i delikatny wiatr, jednak mimo wszystko miasto znajduje się na wzniesieniu, przez co upały są wyjątkowo dotkliwe. Warto zatem pamiętać o odpowiednim nakryciu głowy i kremie z filtrem, jeżeli wybieramy się do Hum w porze letniej.
Zimy w tej okolicy są wyjątkowo mroźne i śnieżne. Może być to zaskakujące z uwagi na kojarzenie Chorwacji raczej z tropikalną pogodą. Nic bardziej mylnego – Hum zimą jest bardzo zaśnieżony i wietrzny. Dlatego odwiedziny o tej porze roku raczej nie są polecane przez przewodników, ale i lokalnych mieszkańców. By w pełni cieszyć się urokiem tego miejsca, najlepiej jest podróżować późną wiosną albo wczesną jesienią, wówczas temperatury pozostają umiarkowane.
Noclegi w Hum – najlepsze hotele w okolicy
Nie będzie na pewno zaskoczeniem informacja, że samo Hum nie posiada żadnej bazy noclegowej dla turystów. Osada licząca niespełna 30 osób nie jest nastawiona na przyjmowanie i goszczenie turystów. Jeżeli chcemy zwiedzić to miejsce, to najczęściej decydujemy się na wizytę przejazdem, odkrywając inne zakątki Istrii. Najbliższym miasteczkiem, z którego można komfortowo dojechać do Hum, jest Kras, niewielka miejscowość zlokalizowana w odległości ok. 3 km od osady. Tam znajdziemy całkiem wygodną bazę noclegową, która idealnie nada się na tymczasowy nocleg w podróży po Istrii.
Pierwszą propozycją w tej okolicy jest apartament The Forest House Krk 1, który zapewnia duży komfort i prywatność. Z uwagi na duże zainteresowanie tym obiektem warto dokonać rezerwacji z pewnym wyprzedzeniem. Udogodnienia, jakie znajdziemy w tym miejscu to m.in. bezpłatny parking, Wi-Fi, wanna z hydromasażem, własna kuchnia i wygodnie urządzone pokoje. Z okien apartamentu można również podziwiać piękne widoki na okolicę. Kolejną propozycją noclegu w okolicy Hum jest oddalony o ok. 14 km obiekt Boutique Hotel Vela Vrata w miejscowości Buzet, gdzie wypoczniemy w doskonałych warunkach. Dużym plusem są liczne udogodnienia, takie jak dostęp do spa, wygodnie i praktycznie urządzone pokoje, a także balkon z pięknym widokiem. Obiekt znajduje się również w dogodnej odległości od najbliższych adriatyckich plaż, bo dojedziemy do nich w zaledwie 45 minut.
